گنجینه طلایی مهندس عماد زورمند (آباده طشک)

تریستور

تریستور از چهار نیمه هادی درست شده که دوتای آن از نوع N و دوتای دیگر از نوع P است .یعنی یک نیمه هادی به سه نیمه هادی یک ترانزیستور اضافه شده تا تعداد نیمه هادی ها برابر شود (PNPN) .تریستور مانند سه دیود است کار کرد درونیش نسبت به تعریف دیود.اگر یادتان باشد در ترانزیستورها خواندید که درون یک ترانزیستور را می توان به دو دیود تشبیه کرد که بین دو نیمه هادی پی واِن یک ناحیه درست می شود که به آن سد پتانسیل می گویند .این سد در حالت عادی از عبور جریان جلوگیری می کند.فکر کنید که ما به بیس ترانزیستور گیت بگوییم و پایه کلکتور را که کلکتور را به بیرون وصل می کند از کلکتور جدا کنیم و در ادامه کلکتور یک نیمه هادی از جنس مخالفش به آن وصل کنیم و از این نیمه هادی چهارمی به جای کلکتور خروجیمان را بگیریم . حال اگر ما به گیت یک ولتاژ مثبت اعمال کنیم همان رخ می دهد که وقتی به بیس یک ولتاژاعمال می کردیم. یعنی مانند یک دیود عمل می کنند دو نیمه هادی ما که از دو جنس متفاوت هستند.اما جریان در نیمه هادی دومی می ماند و پیش نمی رود. چرا اینگونه می شود؟ چون دیگر مانند ترانزیستور نیست که نیمه هادی سومی آن (کلکتور)به مثبت) منبع اتصال داشته باشد. اما اگر ما نیمه هادی چهارمی را به مثبت وصل کنیم چه می شود؟ در این هنگام می بینیم که جریانی از آند به کاتود حرکت می کند و اگر ما ولتاژ اعمالی به گیت را هم قطع و دیگر اعمال نکنیم ،هیچ تغییری نمی کند و جریان برقرار است . امّا چرا؟

مقدمه

تریستورها جزو عناصر نیمه هادی هستند که از 4 لایه ی p - n - p - n تشکیل شده اند. تریستورها دارای 3 پایه هستند ؛ پایه ی اول آنود (A) نام دارد، پایه ی دوم کاتود (K) و پایه ی سوم گیت (G) نام دارد. که در شکل زیر می بینیم :

ساختمان داخلی و علامت اختصاری تریستور

همانطور که در شکل بالا هم مشاهده می کنیم تریستورها دارای سه پیوند J3 ،J2 ،J1 هستند؛ که پیوند J1,J3 دارای بایاس مستقیم و پیوند J2 دارای بایاس معکوس است. از همینجا مشخص است که تریستور برای هدایت جریان باید پیوند J2 (که دارای بایاس معکوس است) را بشکند.